Thực hiện Quyết định số 2153/QĐ-UBND ngày 14/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn về việc phê duyệt đề án lập hồ sơ khoa học di tích trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2019 - 2025;
Căn cứ Quyết định số 482/QĐ-SVHTTDL ngày 22/12/2022 của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc giao chỉ tiêu kế hoạch công tác Văn hóa, Gia đình,Thể thao và Du lịch năm 2023.
Ngày 23 tháng 8 năm 2023, Bảo Tàng tỉnh Bắc Kạn Phối hợp với các đơn vị, ngành chức năng có liên quan, chính quyền xã Tân Sơn thống nhất khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích Danh Lam thắng cảnh Suối Bản Lù, huyện Chợ Mới.
Suối Bản Lù, đây là một dòng suối tự nhiên, được bắt nguồn từ trên núi đá có độ cao gần khoảng 100m, nước suối chảy quanh năm, từ trên đỉnh đầu nguồn của dòng suối quan sát ra khu vực xung quanh, phong cảnh rất hùng vĩ, dòng nước trắng tuôn từ trên cao xuống …nhìn từ xa dòng suối trông như một dải lụa đang phấp phơ bay trong làn gió nhẹ tạo nên một khung cảnh hài hòa và thơ mộng. Dòng suối bắt nguồn từ trên núi cao nước chảy thấp dần xuống gần như một bức tường dựng đứng, lối vào là những cung đường núi gập ghềnh, hiểm trở, chạy dọc theo cánh rừng xanh ngát, dòng suối được kết hợp từ nhiều nhánh nước chảy xuống toát lên một vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ nhưng cũng rất hùng vĩ, ngút ngàn. Nhiều vũng nước được tạo từ dòng xoáy tròn… Những làn nước tuôn chảy không ngừng đổ xuống những tầng thác nhỏ qua nhiều bậc đá vôi, tạo thành một bụi nước trắng xóa bay ngang lưng chừng núi. Mùa đông khi bình minh thức dậy hơi nước bốc lên tạo thành một màn sương mù như một dải lụa trắng vắt ngang qua giữa rừng núi, làm tăng vẻ thơ mộng cho cả một vùng thiên nhiên. Những ngày trời nắng, ánh nắng chiếu xuyên qua những tán lá rừng và làn nước bụi mù mịt tạo nên những chiếc cầu vồng lung linh huyền ảo. Sắc màu hòa cùng nhịp chảy của dòng nước mênh mông như cuốn trôi tất cả những phiền muộn, lo âu thường ngày để du khách đắm mình với thiên nhiên hoang sơ, kì vĩ mà không kém phần thơ mộng.., Từ chân thác nước chính lên trên đỉnh ta sẽ ngược dòng nước đi lên Bản Lù qua Suồng Pèng, vằng Khu, hai bên bờ suối là những cánh rừng chưa được khai phá vẫn còn những nét nguyên sơ tự nhiên, dòng nước trong mát chảy qua các bậc đá tạo thành những thác nước nhỏ từng bậc, từng bậc tiếng nước chảy cùng với không khí u tịch …, nhiều đoạn những mạch suối chảy qua dưới núi đá ngầm, chỉ nghe tiếng nước chảy mà không nhìn thấy dòng nước..dòng Suối uốn lượn chảy quanh thung lũng núi rừng với vẻ đẹp hoang sơ trời ban, từ dòng suối lớn tách ra nhiều dòng suối nước nhỏ tạo thành những tầng bậc thác lớn nhỏ ngày đêm chảy tung bọt trắng xóa. Đẹp nhất tại dòng suối là những bậc thác mẹ, thác con lần lượt len lỏi qua kẽ đá chảy từ thượng nguồn về đến con sông Cầu đẹp như miền cổ tích khiến bất cứ ai khi đến đây cũng không khỏi choáng ngợp. Nhìn kĩ dải nước tràn ra thành nhiều “dây” nước mảnh đan xen, uốn cong như bức rèm đầy ngẫu hứng của thiên nhiên. Hai bên bờ suối là cánh rừng già hòa lẫn phong cảnh nên thơ bãi cỏ xanh mướt, khi hoàng hôn buông xuống những bản làng nhỏ của dân tộc Dao nơi đây, hơi khói nghi ngút tỏa lên từ mái nhà đơn sơ, cảnh sắc bình yên đặc trưng của người miền núi… Mùa mưa nước từ trên núi cao cuồn cuộn đổ về những bậc tảng đá làm tung lên vô vàn hạt bụi trắng dữ dội, từ dưới nhìn lên, dòng suối như 1 dải lụa trắng mềm mại, uốn lượn chảy qua cánh rừng, âm thanh của nước róc rách chảy qua khe đá hòa cùng tiếng chim tạo nên bản nhạc rừng, âm nhạc thư thái và lôi cuốn nghe như sống trong một vùng đất thần thoại.. đặc biệt dòng suối với nhiều tầng thác nhỏ, rì rào giữa chốn rừng già. Dòng suối mát lành len lỏi qua tảng đá lớn, đá nhỏ gây được ấn tượng trong mắt khách đến tham quan tạo cảm giác thư thái không thể nào quên … Suối Bản Lù đặc biệt rất thích hợp với những người ưa mạo hiểm, thích khám phá những cảnh hoang sơ của thiên nhiên tại con suối này quả là một sự trải nghiệm cần có trong cuộc sống một trải nghiệm thú vị của con người. Khi đến với suối Bản Lù cách chừng khoảng 200m, bạn đã có thể lắng nghe tiếng nước chảy réo rắt như gọi mời du khách. Một dòng suối được thiên nhiên ban tặng còn chứa đựng vẻ hoang sơ tạo nên bức tranh sơn thuỷ say mê lòng người. Nhất là vào mùa hè ánh nắng hòa quyện với cây cối ngả bóng xuống dòng nước suối tạo nên không khí thật yên tĩnh rất thích hợp cho chuyến du lịch dã ngoại, nghỉ dưỡng, thư giãn của các du khách vào cuối tuần làm việc căng thẳng, mệt mỏi…, đây sẽ là một địa điểm du lịch sinh thái lý tưởng cho những du khách và những người yêu thích khám phá mạo hiểm khi đến thăm quan và muốn chinh phục suối nước này. Du khách đến du lịch khám phá Suối Bản Lù không chỉ được hòa mình vào dòng nước thơ mộng tận hưởng không khí trong lành, đắm mình vào dòng suối trong vắt mà còn có thể thưởng thức những món ăn ẩm thực đặc trưng của dân tộc Dao nơi đây…, đặc biệt thú vị hơn du khách có thể câu cá, bắt tôm, cua.. tại dòng suối… sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời mà du khách không thể bỏ qua.
Qua đây cho thấy Suối Bản Lù là một trong những di tích danh lam thắng cảnh đẹp của tỉnh Bắc Kạn, sức quyến rũ của suối Bản Lù là sự kết tinh vẻ đẹp của tự nhiên... là nơi mà bất cứ ai cũng nên đến ít nhất dù chỉ một lần…, đây sẽ là một địa điểm du lịch sinh thái hấp dẫn thu hút khách thập phương đến tham quan trải nghiệm, khám phá, hưởng thụ… Như vậy việc thống nhất khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích trình cấp có thẩm quyền quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh là cơ sở pháp lý trong việc quản lý, bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị của di tích. Đặc biệt đây cũng là điểm nhấn thu hút khách du lịch phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời gian tới./.
